Terug naar Wat we doen
- Onderzoek
- Participatie
De Regelrechter: Behoeften en perspectieven van kleine ondernemers
Welke ervaringen, behoeften en wensen hebben kleine ondernemers in relatie tot de Regelrechter? In opdracht van de Raad voor de Rechtspraak deden wij hier eind 2024 onderzoek naar.
Sinds 1 maart 2025 is bij vier rechtbanken (Den Haag, Overijssel, Rotterdam en Zeeland-West-Brabant) in Nederland een pilot gestart met de Regelrechter. Hiermee biedt de Rechtspraak rechtzoekenden de mogelijkheid om een geschil over een geldbedrag op een eenvoudige manier aan de rechter voor te leggen. De Regelrechter is een driejarig experiment dat bedoeld is om procedures laagdrempeliger en eenvoudiger te maken.
Voorafgaand aan de start van de pilot hebben wij in opdracht van de Raad voor de Rechtspraak een behoefteonderzoek uitgevoerd onder eenmanszaken en ZZP’ers. Het doel hiervan was om te inventariseren welke ervaringen, behoeften en wensen eenmanszaken en ZZP’ers hebben in relatie tot de Regelrechter.
Over de Regelrechter
De Regelrechter is een procedure die rechtzoekenden de mogelijkheid biedt om een geschil over een geldbedrag op een eenvoudige manier aan de rechter voor te leggen, en de tegenpartij de mogelijkheid biedt om eenvoudig verweer te voeren. Hiermee worden juridische, praktische en financiële drempels om een zaak te starten verlaagd. Met de Regelrechter wordt de rechtsbescherming en de toegang tot het recht voor iedereen in Nederland vergroot. Juist voor de mensen voor wie de weg naar het recht doorgaans lastiger te vinden is.
Via de button krijg je met een video van +/- 3 minuten een introductie van de Regelrechter.
Aanleiding voor het onderzoek
De Regelrechter biedt een rechtsgang voor conflicten tot € 5.000,- tussen burgers onderling en conflicten met een ondernemer, verhuurder of verzekeraar. Hiermee zijn kleine ondernemers zoals eenmanszaken en ZZP’ers een belangrijke doelgroep voor de Regelrechter.
In aanloop naar de start van de Regelrechter is onder verschillende doelgroepen geïnventariseerd welke ervaringen, behoeften en wensen zij hebben in relatie tot de Regelrechter. In opdracht van de Raad voor de Rechtspraak hebben wij deze inventarisatie uitgevoerd onder eenmanszaken en ZZP’ers.
Aanpak
Nederland telde in 2023 meer dan 1,2 miljoen ZZP’ers. Binnen de kaders van deze opdracht was er geen ruimte om binnen deze groep een dekkend representatief onderzoek te doen. Daarom hebben we er – in overleg met onze opdrachtgever – voor gekozen om vooral een grote verscheidenheid aan perspectieven op te halen.
Doelgroepselectie
Om zoveel mogelijk verschillende perspectieven te verzamelen hebben we bij de selectie van de doelgroep – en de daaropvolgende werving – rekening gehouden met een aantal diversiteitskenmerken:
- Een mix van theoretisch en praktisch opgeleiden.
- Binnen het onderzoek zijn verschillende sectoren vertegenwoordigd.
- Deelnemers aan het onderzoek hebben verschillende culturele achtergronden.
- Verschillende leeftijdsgroepen worden vertegenwoordigd binnen het onderzoek.
Vorm
“Tijd is geld” is een uitspraak die veel kleine ondernemers op het lijf geschreven is. Om hen te betrekken bij het onderzoek is het noodzakelijk om hier rekening mee te houden. Daarom hebben we bij deze inventarisatie gekozen voor 1-op-1 interviews die fysiek of digitaal plaats konden vinden. Hiermee verlaagden we de drempel voor deelname ten opzichte van groepsgesprekken. Daarnaast geven 1-op-1 interviews meer ruimte voor verdieping waardoor we de verscheidenheid aan perspectieven beter tot recht konden laten komen.
Met de interviews hebben we het volgende inzichtelijk gemaakt voor de Raad voor de Rechtspraak:
- Welke associaties een rechtbank en rechter oproepen bij de doelgroep en hoe verschillende achtergrondkenmerken een rol spelen bij deze associaties.
- Wat de drijfveren van deze doelgroep zijn om wel óf juist niet in contact te komen met de (Regel)rechter.
- Wat de rechtspraak kan doen om de weg naar de rechter voor deze doelgroep zo voorspelbaar en emotioneel weinig belastend mogelijk te maken.
Resultaat van het onderzoek
Het onderzoek heeft – van opdracht tot rapportage – in 2 maanden plaatsgevonden. Hierbinnen hebben we 15 kleine ondernemers geworven met de volgende kenmerken:
- De leeftijd van deelnemers was tussen de 23 en 63 jaar.
- De groep bestaat uit 9 mannen en 6 vrouwen.
- Deelnemers aan het onderzoek vertegenwoordigen 5 verschillende culturele achtergronden.
- Van de deelnemers hebben er 8 een praktische opleiding gevolgd, terwijl 7 deelnemers theoretisch geschoold zijn.
- 7 van de geïnterviewden hebben eerder een conflictsituatie meegemaakt, waarbij de Regelrechter uitkomst had kunnen bieden.
De bevindingen uit het onderzoek zijn (nog) niet openbaar beschikbaar. Sinds 1 maart 2025 is het experiment met de Regelrechter gestart. Via de links hieronder kun je daar meer over lezen.
Nieuws
Proef met 'regelrechter' voor conflicten over werk en kleine geldbedragen
Lees hier het item van NOS naar aanleiding van de start van het experiment met de Regelrechter.
Meer weten?
Wil je meer weten over het onderzoek dat wij hebben gedaan in het kader van de Regelrechter? Of ben je benieuwd hoe onze onderzoeks- en inventarisatiemethodes jou kunnen ondersteunen bij een vraagstuk? Vul dan onderstaand formulier in en wij nemen contact met je op.
